ETİ Gümüş (Nasıl) Özelleştirildi?

 

Eti Gümüş A.Ş.‘nin özelleştirilmesinin Özelleştirme Yüksek Kurulu’nca onaylandığı, Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından açıklanmıştır. Açıklamada, kararın Resmi Gazete‘de yayımlanmasından sonra alıcı firma olan 3S Madencilik Seramik ve İnşaat Yapı Malzemeleri Dış Ticaret A.Ş. ile sözleşme imzalanması görüşmelerine başlanacağı belirtilmiştir.

Eti Gümüş A.Ş., için 2003 Nisan ayı sonunda "blok satış" yöntemiyle ihaleye çıkılmış, 30 Nisan 2003 tarihinde teklifler alınmıştır. Teklif veren iki firma arasında 06.05.2003 tarihinde Özelleştirme İdaresi Başkanlığı’nda yapılan ihaleyi, “3S“ isimli firma kazanmıştır. Söz konusu ihale ile ilgili olarak, Hükümet ve Özelleştirme İdaresi Başkanlığı tarafından cevaplanması gereken çok sayıda soru, Odamızca Haziran 2003 tarihinde yapılan bir basın açıklamasında kamuoyu ile paylaşılmıştır.

Haziran 2003 tarihinde sorduğumuz soruları, Özelleştirme Yüksek Kurulu’nun söz konusu kararından sonra tekrar gündeme getirmeyi kamusal sorumluluk gereği önemli görmekteyiz:

1) 3S Madencilik Seramik ve İnşaat Yapı Malzemeleri Dış Ticaret A.Ş. olarak anılan firmanın gerçek kimliği, “Söğüt Seramik Sanayi Şirketi“nin isim değiştirmiş hali olan ve 3 yıl önce bankalara olan borçları nedeniyle iflas ederek Sermaye Piyasası Kurulu’na “artık üretim yapamıyoruz, fabrikamızı kiraya verdik“ şeklinde bildirimde bulunan “Söğütsen Seramik“ midir?

2) Söz konusu firmanın madencilik deneyimi nedir? Daha önce gümüş ya da benzeri işletmeciliği yapmış mıdır?

3) Söz konusu firmanın, işletmede hiçbir teknik incelemede bulunmadan sadece işletmenin mevcut nakit ve hemen nakde çevrilebilir varlıklarına bakarak teklif verdiği doğru mudur? Detay teknik inceleme yapılmadan böylesi bir işletmenin işletmesine talip olabilmek mümkün müdür?

4) İşletmenin kasasında nakit 16,5 milyon USD, stoklarında 10 milyon USD ve Kütahya şehir merkezinde 3 milyon USD değerinde lojman ve sosyal tesisler olmak üzere nakit ve nakde çevrilebilir toplam 29,5 milyon USD varlığı bulunduğu, işletme faaliyetlerinin devam etmekte olması nedeniyle belirtilen varlık miktarının sürekli artmaya devam ettiği doğru mudur?

5) Firmanın teklif ettiği 40 Milyon Amerikan Doları ne şekilde ve hangi sürede devlete ödenecektir?

6) Firmanın nakit sıkıntısı içerisinde olduğu ve ihalenin söz konusu firmaya verilmesi ile ilgili işlemlerin mevcut iktidara yakın bazı siyasiler tarafından takip edildiği doğru mudur?

7) Yıllardan bu yana özelleştirilecekleri söylenen ve bu amaçla Özelleştirme İdaresi Başkanlığı bünyesine alınan, ancak ne özelleştirilebilen ne de doğru dürüst bir yatırım yapılmayan ve bu nedenle her geçen gün giderek çökmekte olan kamu madencilik kuruluşları için idarenin görüşü nedir?

Herkes tarafından bilindiği üzere, bugüne kadar, madencilik sektöründe, özelleştirme ve özelleştirmeye yönelik olarak yapılan çalışmaların hiçbirisinden olumlu bir sonuç alınamamıştır. Çinkur örneği halen hafızamızdadır. Ancak, özelleştirme söylemleriyle zaman yitirilmiş, bu arada sektörün dinamizmi açısından son derece önemli işlevler gören kamu kuruluşları da yatırım yapılmamak suretiyle küçültülmüştür. Bazı madencilik kuruluşları yıllardan beri Özelleştirme İdaresi Başkanlığı bünyesindedir. Bu kuruluşlar defalarca özelleştirme programına alınmışlar, her defasında yeniden yıpratılmışlardır. Yıllardan beri bu ülkeye katma değer sağlayan, ülke kalkınmasında motor görevi gören bu kuruluşlar topluma bir yük gibi yansıtılmaktadırlar.

Son 25 yıldır Türkiye’nin önündeki engelin kamu kuruluşları olduğu, çözümün ancak bu kuruluşların özelleştirilmesi ya da kapatılması ile olabileceği söylenegelmektedir. Ancak Türkiye krizlerden kurtulamamakta, her geçen gün yarışta daha da gerilere düşmektedir. Türkiye artık bu saplantıdan vazgeçmeli, yanılgıdan geri dönmelidir. Türkiye, içine düştüğü duruma layık değildir, kaynakları ve potansiyelleri son derece yüksektir. Ancak, söz konusu kaynak ve potansiyelleri sadece ve sadece kendi inisiyatifiyle geliştirebileceği ulusal politikalar ile kullanabilir. Uluslararası kredi kuruluşlarının Türkiye’ye verebileceği hiçbir şey olmadığı gibi, bu kuruluşların dayattığı politikalar ile Türkiye her geçen gün elindeki değerlerini de yitirmektedir.

Özelleştirme İdaresi Başkanlığı bünyesinde çok sayıda madencilik kuruluşu bulunmakta olup, bunlardan bazıları uzun yıllardır söz konusu kurum içerisinde ne özelleştirilebilmekte ne de söz konusu idarenin yetersizlikleri nedeniyle etkin bir yapıya kavuşturulabilmektedir.

Mevcut kamu kesiminde, doğru planlamalar ve akılcı yönetim ile ülke kalkınmasına yönelik harekete geçirilebilecek potansiyel bulunmaktadır. Küçültme, özelleştirme, kapatma saplantılarından vazgeçilerek, bu potansiyel, doğru politikalar ile ekonomik ve toplumsal kalkınma hedefine yönlendirilmelidir.

Kamuoyunun bilgisine sunarız.

TMMOB
MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI
YÖNETİM KURULU
Ankara, Aralık 2003