TMMOB ile SGK ARASINDA İMZALANMIŞ OLAN İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ SGK TARAFINDAN TEK TARAFLI OLARAK FESHEDİLMİŞTİR.

TMMOB ile SGK ARASINDA İMZALANMIŞ OLAN İŞBİRLİĞİ PROTOKOLÜ SGK TARAFINDAN TEK TARAFLI OLARAK FESHEDİLMİŞTİR.

MÜHENDİSLER, MİMARLAR ve ŞEHİR PLANCILARI İŞVERENİN İNSAFINA TERK EDİLMİŞ ve 1404 TL. ASGARİ ÜCRETE MAHKUM EDİLMİŞTİR.

Odamız tarafından başlatılan çalışmalar sonucu TMMOB ile T.C. Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı arasında 31 Temmuz 2012 tarihinde imzalanan mühendis, mimar ve şehir plancılarının ücretli çalıştıkları sektörlerde kayıt dışı istihdamı önleme amacına hizmet eden karşılıklı işbirliği protokolü SGK tarafından 09.06.2017 tarihinde tek taraflı olarak fesih edilmiştir.

Konunun gelişim süreci hakkında üyelerimizi bilgilendirmek amacıyla kısaca özetlemek gerekirse;

31 Temmuz 2012 tarihinden beri yürürlükte olan protokol, Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından 19 Ocak 2017 tarihinde TMMOB` ye gönderilen bir yazı ile kurum tarafından yürütülen iş ve işlemlere esas teşkil eden mevzuatta önemli değişiklikler yaşandığı gerekçesiyle revize edilmek istenmiş, bu çerçevede hazırlanmış olan yeni protokol taslağı incelenmek üzere yazı ekinde tarafımıza iletilmiştir.

Söz konusu yazıda SGK özetle "kurumumuzun amacı, 4857 sayılı iş kanununun 39 uncu maddesi gereğince belirlenen zorunlu asgari ücrete alternatif bir ücret seviyesi belirlemek veya arz talep ilişkisi sonucunda piyasa tarafından belirlenen ücret seviyelerine müdahale etmek değil, sigortalıların kurumumuza gerçek ücretleri üzerinden bildirilmesini sağlamaktır" gibi zorlama bir gerekçe ile TMMOB`nin ücretli çalışan mühendis, mimar ve şehir plancıları için belirlediği ve her yıl aralık ayında kuruma ilettiği ücretin pirime esas kazanç sınırı olarak uygulanamayacağını, işverenlerin TMMOB tarafından belirlenen ücrete uymaması durumunda muhatabın da yine TMMOB olduğunu, mevzuat çerçevesinde SGK`nın yetkisinin ilgili sigortalıların kendilerine gerçekte ödenen ücret düzeyinin altında bildirildiğinin tespiti durumunda yaptırım uygulamakla sınırlı olduğunu ifade etmektedir.

Revize protokol metni incelendiğinde ise; mevcut protokolün en önemli maddesi olan SGK`nın Yükümlülükleri başlıklı 5. Maddesinin "SGK; sosyal güvenlik bilincinin artırılması amacıyla TMMOB tarafından dağıtımı sağlanacak dokümanların hazırlanmasına yardımcı olmayı, mühendis ve mimarların ücretlerinin TMMOB tarafından belirlenerek kuruma iletilen asgari ücretlerin altında olmaması için gerekli tedbirler almayı…. kabul ve taahhüt eder." şeklinde düzenlenmişken, bu ifadenin "SGK; sosyal güvenlik bilincinin artırılması amacıyla TMMOB tarafından dağıtımı sağlanacak dokümanların hazırlanmasına yardımcı olmayı, mühendis ve mimarların sigortasız çalıştırılmalarının ve ücretlerinin eksik bildiriminin önlenmesi için TMMOB ile işbirliği yapmayı….kabul ve taahhüt eder." olarak değiştirildiği görülmüştür.

Taslak protokoldeki bu ifadenin kabulü halinde bir işyerinde mühendis kodu ile girişi yapılan bir kişinin prime esas ücretinin TMMOB tarafından belirlenen ücret seviyesinin altında olduğu belirlense bile denetime esas bir eşik değer kalmadığı için o işyerine herhangi bir yaptırım uygulanması söz konusu olmayacaktır.

TMMOB, SGK` dan gelen bu yazı üzerine Sosyal Güvenlik Kurumu ile bir dizi görüşmeler gerçekleştirerek konuyla ilgili görüş ve değerlendirmelerini aktarmıştır. Bu bağlamda önce Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanı ile sonrasında da Sigorta Primleri Genel Müdürü ile görüşülmüş ve özetle 4857 sayılı İş Kanunu`nun 39. Maddesi gereğince belirlenen ve " İşçilere bir çalışma günü karşılığı olarak ödenen ve işçinin gıda, konut, giyim, sağlık, ulaşım, kültür ve gereksinimlerini günün fiyatları üzerinden en az düzeyde karşılamaya yetecek ücret" olarak tanımlanan zorunlu asgari ücretin, lisans düzeyinde eğitim almış mühendis, mimar ve şehir plancısı meslek mensuplarının almakta oldukları ücret bağlamında reel durumu yansıtan bir rakam olmadığı, imzalandığı tarihten bu güne mühendislik, mimarlık ve şehir plancılığı meslek alanlarında ücretli çalışanların almakta oldukları ücretlerin disipline edilmesi konusunda önemli bir katkı sağlayan bu protokolün, gelen teklif doğrultusunda revize edilmesi durumunda yaratılmış olan bu  disiplinin bozulacağı, haksız rekabetin artacağı, üyelerimizin hak kaybına uğrayacağı, bu hak kayıplarının devlete pirim kaybı olarak yansıyacağı, yıllardır mücadele edildiği söylenen kayıt dışı istihdama sebep olacağı ve böylece kayıt dışı ekonomiyi büyüteceği anlatılmıştır. Bu görüşmelerde ifade edilen görüşler 21.03.2017 tarihli yazı ile kuruma resmi olarak da iletilmiştir.

Buna karşılık Sosyal Güvenlik Kurumu 17.04.2017 tarihinde TMMOB`ye ikinci bir yazı göndererek protokolün revize edilmesi konusunda ısrarcı olduklarını, öneri protokolün 30 gün içinde imzalanmaması durumunda halen yürürlükte olan protokolün tek taraflı fesih edileceğini bildirmiştir.

Bu kez TMMOB son bir uzlaşı arayışı olarak Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanından randevu talebinde bulunmuştur. Bakanlık randevu talebini Bakanlık müsteşarına yönlendirmiş ve 30 Mayıs 2017 tarihinde görüşme gerçekleşmiştir. TMMOB`nin yukarıda kısaca özetlenen görüşleri müsteşara da iletilmiş, içinde yazışmaların, mevcut protokolün ve değişiklik istenen protokol örneğinin de olduğu dosya kendisine teslim edilmiştir. Bakanlık müsteşarı konuyu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanına aktaracağını ve ortak bir çözüm bulunması için gayret göstereceğini ifade etmiş ancak görüşmeden çok kısa bir süre sonra SGK`nın 09.06.2017 tarihli yazısıyla yaklaşık 6 yıldır uygulanmakta olan işbirliği protokolü tek taraflı olarak fesih edilmiştir.

Protokolün feshi başta yeni mezun üyelerimiz olmak üzere ücretli çalışan tüm üyelerimizin kazanılmış haklarının geri dönülmez biçimde yok olmasına yol açacaktır.

Öte yandan, kayıt dışı istihdamın en önemli sonuçlarından birisi kamunun gelir kaybına uğramasıdır. SGK, kurumlarımız arasında sağlıklı bir işbirliği zemini yaratan protokolü feshederek devletin gelir kaybına uğramasına neden olacaktır.

Odamız tarafından 6 yıldır büyük bir titizlikle uygulanmaya çalışılan, her yıl tüm maden ruhsat sahiplerine bilgilendirme yapılan protokolün işverenlerin baskısı sonucu SGK tarafından tek taraflı olarak fesih edilmesi üyelerimizin ve devletin önemli ölçüde hak kayıplarına uğramasına neden olacaktır.

Hem üyelerimiz hem de tüm mimar, mühendis ve şehir plancıları için önemli bir kazanım olan işbirliği protokolünün 6 yıldır uygulanmakta olduğu şekilde tekrar imzalanması için Odamız ve Birliğimiz geçmişte olduğu gibi bugün de mücadelesini sürdürecektir.

Saygılarımızla;

TMMOB Maden Mühendisleri Odası

Yönetim Kurulu

28 Haziran 2017, Ankara