KROM ÇALIŞTAYI AÇILIŞ KONUŞMASI
13 EKİM 2018 tarihinde Adana‘da düzenlenen Krom Çalıştayı‘ nda TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ayhan Yüksel` in yapmış olduğu açılış konuşması.
Sayın Milletvekillerim, Belediye Başkanlarım;
Meslek Odalarının Saygıdeğer Başkan ve Yöneticileri;
Değerli Sektör Temsilcileri;
Sevgili Meslektaşlarım ve Öğrenciler;
TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu ve şahsım adına sizleri saygı, sevgi ve dostlukla selamlıyorum.
Adana Şubemiz tarafından düzenlenen Krom Çalıştayına hoş geldiniz, sefalar getirdiniz.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası; içinde bulunduğumuz 46. çalışma döneminde düzenlediği uluslararası kongre ve sempozyumlara ek olarak sektörün ve meslektaşlarımızın ihtiyaç duyduğu konularda ülke madenciliğinin gelişimi için çalıştaylar düzenleme kararı almıştır.
Bu kapsamda Çalışma Programımızda da belirttiğimiz üzere Adana Şubemiz tarafından Krom Çalıştayı, Zonguldak Şubemiz tarafından Eğitim Çalıştayı, İstanbul Şubemiz tarafından Cevher Hazırlama Çalıştayı, İzmir Şubemiz tarafından Enerji ve Kömür Çalıştayı ile Endüstriyel Hammaddeler Çalıştayı ve Genel Merkezimiz tarafından Altın Politikaları Çalıştayı ile Madencilik Politikaları Çalıştayı yapma kararı alınmıştır.
Dünya çapında kongreler düzenleyen, uluslararası alanda onlarca ülkeye, yüzlerce meslektaşa ulaşan etkinlikler düzenleyen TMMOB Maden Mühendisleri Odası örgütlülüğüne bir kez daha teşekkür ederken bu örgütün bir üyesi ve burada sizlerle birlikte olmaktan büyük bir onur duyduğumu öncelikle belirtmek isterim.
Saygıdeğer Delegeler;
Sevgili Meslektaşlarım;
TMMOB Maden Mühendisleri Odası; mesleki, ekonomik, sosyal ve kültürel alanlarda ülkemizdeki maden mühendislerini temsil etmektedir. Odamız başta ülkemizin ve halkımızın olmak üzere üyelerinin hak ve menfaatlerini kamu yararı temelinde korumak ve geliştirmek, üyelerinin mesleki, sosyal ve kültürel gelişimlerini sağlamak, mesleki birikimlerini toplum yararına kullanmalarının zeminini yaratmakla görevli olup tüm çalışmalarını bu eksende yürütmektedir.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası olarak bu amaç ve görevlerimizi yerine getirmek için kamu yararı temelinde bilime ve tekniğe uygun her türlü çalışmayı yürütmek için başta kamu kurumları olmak üzere sektörün tüm temsilcileri ile birlikte olmaya ve ortak çalışma yapmaya hazır olduğumuzun bilinmesini isteriz.
Saygıdeğer Konuklar;
Sevgili Meslektaşlarım;
Krom Çalıştayında öncelikli olarak yapılması gerekli olan ve beklenilen krom madenciliğinin sorunlarının tespiti ve çözüm önerilerinin üretilmesidir. Ancak bu konular gün boyu sürecek oturumlarda konunun uzmanları tarafından detaylıca anlatılacaktır.
Ben konuşmamda genel sorunlarının tespiti ve çözüm önerileri üzerine Odamız Kurulları tarafından üretilen görüşlerimizi sizlerle paylaşmak istiyorum.
*Her tür ekonomik faaliyette olduğu gibi madencilik faaliyetlerinde de amaç, insanın refah ve mutluluğudur. İnsan onuruna ve emeğine saygı, madencilik faaliyetlerinin planlama ve uygulanmasında hareket noktası olmalıdır. Kamu yararı öncelikli olarak göz önünde tutulmalıdır.
*Madencilik sektörünün geliştirilmesine yönelik oluşturulacak tüm amaç ve hedefler ile uygulamalar, her şeyden önce bilimsel ve teknik temeller üzerinde geliştirilmelidir.
*Madencilik sektörünün tüm alt sektörlerinde üretim arttırılmalıdır. Ancak, söz konusu üretimin hedefi dış satım değil, ülke sanayi sektörlerine ucuz hammadde girdisi sağlamak olmalıdır.
*Ülkemizin ihtiyacı olan enerjinin, yerli maden kaynaklarımızdan karşılanması öncelikli hedef olmalıdır. Sanayinin ihtiyacı olan ucuz enerji üretiminin sağlanması ve bu enerjinin sürekli ve güvenilir olması bakımından, yerli maden kaynaklarımızın kullanılması kaçınılmaz bir gerekliliktir.
*Maden aramaları uzun yıllardır ihmal edilmiştir. Aramalarla ilgili etkin yasal ve yönetsel yapıların hızla tesisi ve çağdaş teknolojilerin kullanıldığı arama faaliyetlerinin, kamu denetiminde ve mutlaka rasyonel bir stratejik plan çerçevesinde yürütülmesi gerekmektedir.
*Madencilik sektöründe aramadan uç ürüne kadar her aşamada ileri teknoloji kullanımı amaçlanmalıdır.
*Ülke madencilik sektörünün en önemli darboğazlarından biri, gerek kamu gerekse özel kuruluşların yönetsel yapılarındaki sorunlardır. Bu yapıların verimliliğine yönelik çalışmalar, madencilik sektörünün gelişimi bakımından son derece önemlidir. Söz konusu yapılarda hesap verilebilirlik ve şeffaflık mutlaka sağlanmalıdır.
*Sektörde pazar araştırması kavramı gelişmemiştir. Bu konunun kapsamlı bir çerçevede yeniden ele alınması, gerek mevcut gerekse gelişen pazarların yakından takip edilerek değişikliklere uygun stratejilerin belirlenmesi gerekmektedir.
*Çevre faktörü göz ardı edilerek madencilik faaliyetlerinin yürütülmesi, içinde bulunduğumuz yüzyılda mümkün değildir. Madenciliğin çevreye etkileri yadsınamaz. Ancak "ya çevre ya madencilik" dayatması da doğru değildir. Madencilik sektöründe, çevre dostu teknoloji ve yöntemlerin kullanılması, madencilik süreçlerinde ya da sonrasında çevrenin korunmasına ve yenilenmesine yönelik önlemlerin alınması, sektörün gelişimini engellemeyecek, aksine genel anlamda sektörün gelişimine yönelik katkıyı yapacaktır.
*Madencilik sektöründe, kamuoyu doğru bilgilendirilmelidir. İstihdam yaratan, sanayileşmenin ana girdisini sağlayan ve katma değer üreten bir sektör olduğu topluma anlatılmalıdır.
*Madencilik sektörüne ilişkin alınacak kararlara ilgili yöre halkının katılımı sağlanmalıdır.
*Toplumsal, ekonomik ve çevresel bakımdan sürdürülebilir bir madencilik sektörünün gelişimi; devlet, sektörde faaliyet gösteren kurum ve kuruluşlar ile demokratik kitle örgütleri ve sivil toplum örgütlerinin yapıcı işbirliği ile mümkündür. Söz konusu tarafların doğrudan katılımları olmaksızın hazırlanacak herhangi bir sektör planının ya da plan uygulamasının başarılı olması mümkün görülmemektedir.
Saygıdeğer Konuklar,
Sevgili Meslektaşlarım;
Genelde madenciliğin özelde krom madenciliğinin sorunlarına ve çözüm önerilerine bu eksende baktığımızda karşımıza ilk çıkan husus rezerv miktarı bakımından dünya ölçeğinde önemli bir hacme sahip olmamamıza rağmen 1,7 milyon ton krom üretimi ile krom üretiminde Güney Afrika, Kazakistan ve Hindistan`ın arkasından dördüncü sırada olmamızdır. Bu durum ilk bakışta bir başarı gibi görünse de bunun büyük bir kısmının ülke sanayine ucuz hammadde sağlamak yerine ham veya yarı mamül olarak yurt dışına ihraç edilmesi aslında önemli bir sorundur. Üretimimiz dünya üretiminin % 5`i iken dünya ihracatının % 8`i düzeyindedir. Bu durum ise daha büyük bir sorundur.
Tüm metalik madenlerde olduğu gibi krom madenciliğinde de hedef uç ürün olmalıdır. Ülkemizde krom madenciliğinde uç ürün kavramı öncelikli olarak sallantılı masalarda sonrasında ise ne yazık ki ferrokrom üretimi düzeyinde kalmıştır. Üretimde % 5 ile dünya dördüncüsü, ihracatında ise % 8 ile dünya üçüncüsü olan ülkemiz ne yazık ki ferrokrom üretiminde % 1 seviyesinde kalmıştır. Ancak krom madenciliğinin nihai uç ürünü olan paslanmaz çelik üretiminde ise ne yazık üretimimiz yoktur. Paslanmaz çeliğin kullanılarak gerçekleştirilecek sanayi üretimlerini ise ne yazık ki ağzına alan yok desek yeridir. Ancak bunu ağza almak konusunda dahi geç kalınmıştır. Bugün gündeme alınması gereken paslanmaz çelikten yapılacak sanayi ürünleri değil endüstri 4.0 dır.
Saygıdeğer Konuklar;
Değerli Meslektaşlarım;
Böylesi bir tabloda göğsüm kabararak, gururlanarak yaptığım bir tespiti sizlerle paylaşmak istiyorum. Uç ürün konusunda biz madenciler ve maden mühendisleri üzerimize düşeni fazlasıyla gerçekleştirmiş ve başarmış durumdayız.
Bor, demir, krom, endüstriyel hammaddeler gibi madenciliğin pek çok alt sektöründe üzerimize düşeni yaptık. Biz bu madenleri aradık, bulduk, çıkardık, kırdık, eledik, öğüttük, zenginleştirdik ve sanayinin kullanımına hazır hale getirdik. Asıl sorun sanayinin bu ürünleri işleyememesidir. Ülkemizin öncelikli sorunu sanayileşememektir.
Saygıdeğer Delegeler,
Değerli Meslektaşlarım,
Ülkemizde özellikle son yıllarda yaşanmakta olan ekonomik sorunlara ek olarak mevzuattaki hızlı, çelişkili ve istikrarsız değişimler ile günübirlik ve çelişkili uygulamalardan kaynaklı kuralsızlıklar tüm sektörlerle birlikte madencilik sektörünü de olumsuz yönde etkilemektedir. Uzun erimli planlamaların ve yatırımların gerekli olduğu madencilik sektörü için en önemli husus istikrardır, planlamadır. Bu nedenle mevzuattaki değişiklikler sektörün özellikleri göz önünde bulundurularak tüm tarafların ortak katılımı ile gerçekleştirilmelidir.
Saygıdeğer Konuklar;
Sevgili Meslektaşlarım;
Madencilik çalışmalarının; kamu yararı doğrultusunda, çevre ve insan odaklı bir anlayışla, bilim ve tekniğin gereklerine uygun olarak yapılabilmesinde önemli etmenlerden biri de maden mühendisleridir. Meslektaşlarımız, üniversite öğretimi sırasında aldıkları bilimsel ve teknik bilgileri, meslek yaşamı sırasında edindikleri deneyimlerle birleştirerek verecekleri mühendislik hizmetleriyle yaşanabilecek madencilik ve madencilikten kaynaklanan sorunlar giderilebilecektir. Ancak, meslektaşlarımızın bu çalışmalarını özgürce yapabilecekleri ortamları sağlayacak olan Maden Kanunu ve Yönetmelikleri, meslektaşlarımıza gerekli güvenceyi sağlamak bir yana YTK, UMREK ve Daimi Nezaretçilik düzenlemeleriyle mesleklerini yapamaz hale getirmiş, çalışma alanlarını oldukça kısıtlamış her şey diplomalarımız yerine sertifikalara bağlanmıştır. Sertifikalara karşı diplomalarımıza sahip çıkma mücadelemiz artarak devam edecektir.
Maden Mühendislerinin yaşadığı sorunların başında ise yeraltında yapılan işler de fazla mesainin yasak olmasına rağmen 12 saati aşan mesai süreleri, hafta tatili izinlerinin kullandırılmaması ve düşük ücretli güvencesiz çalışma koşullarıdır. Başta yeraltı madenciliği olmak üzere tüm işyerlerinde İş kanunu ve Odamız asgari ücret uygulamalarına uyulması gerekmektedir.
Son üç yıldır her türlü engelleme ve davaya karşı ısrarlı bir şekilde uygulamaya çalıştığımız Maden Mühendisleri için asgari ücret uygulamasına ve sözleşme şartına sıkı sıkıya bağlı kalarak üyelerimizden aldığımız güçle bu mücadeleye devam edeceğiz.
Saygıdeğer Konuklar,
Sevgili Meslektaşlarım,
Odamız tarafından düzenlenen kongreler, sempozyumlar ve çalıştaylar ısrarla sürdürülmeseydi, demokratik işleyiş içinde mesleki sorunların ele alınmasına, çözümlenmesine ve ortak görüş oluşturma yöntemine ilişkin bu kadar köklü bir geleneği yaratmış olamayacaktık.
Çalıştay kapsamında bilim insanlarının, uzmanların yoğun emekle hazırladıkları bildiriler, siz katılımcıların katkıları ve bunların sonucunda hazırlanacak sonuç bildirisinin, ilgili bakanlıklar bürokratlar ve siyasal iktidarca önemsenmesi gerekmektedir. Odamız, üyelerimiz ve sektör adına bu görüşlerin takipçisi olacaktır.
Saygıdeğer Konuklar,
Değerli Meslektaşlarım,
TMMOB Maden Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu olarak Krom Çalıştayının düzenlenmesinde emeği geçen başta Adana Şube Başkan ve Yöneticileri olmak üzere emeği geçen tüm meslektaşlarımıza, üyelerimize, çalıştaya desteklerini esirgemeyen tüm sektör kurum ve kuruluşları ile değerli yöneticilerine teşekkür ederim.
TMMOB Maden Mühendisleri Odası adına hepinizi saygı, sevgi ve dostlukla selamlıyor, etkinliğimizin madencilik sektörüne, üyelerimize ve ülkemize önemli katkılar sağlayacağı inancıyla başarılı geçmesini diliyorum.
Saygılarımla,
Ayhan YÜKSEL
TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu Başkanı,
13 Ekim 2018, Adana