TMMOB ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFİNE “HAYIR” DEMEKTEDİR, “HAYIR” DİYECEKTİR

TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı Emin Koramaz, bugün TBMM‘nde görüşmelerine başlanacak olan Anayasa değişikliğine ilişkin 9 Ocak 2017 tarihinde bir basın açıklaması yaptı.

TMMOB ANAYASA DEĞİŞİKLİĞİ TEKLİFİNE "HAYIR" DEMEKTEDİR, "HAYIR" DİYECEKTİR

Geride bıraktığımız 2016 terör saldırılarının ve acının yılı oldu. Şiddetini gün geçtikçe artıran terör ülke geneline yayılarak doğrudan halkı da hedef aldı, yaşam alanlarımız daraldı, toplum olarak adeta nefes alamaz hale geldik. Yaşanan her katliamdan sonra sorumluların donuk yüz ifadeleriyle yaptıkları tekdüze açıklamalar, sayılara indirgenen ölümler, ertesi gün unutulan yaralılar, getirilen yayın yasakları karamsarlığı derinleştirdi ve giderek tüm toplum umutsuzluk girdabının içine çekildi.

Bu kaotik ortamı kızıştıran, 15 Temmuz darbe girişiminin ardından ilan edilen, ancak tarihe, basın-yayın organlarının kapatıldığı, muhalif gazetecilerin gözaltına alındığı, tutuklandığı, kamu çalışanlarının, akademisyenlerin görevlerinden alındığı, KHK`larla  işten atıldığı, derneklerin kapatıldığı, kısacası muhalif tüm seslerin susturulmaya çalışıldığı bir istibdat (baskı) dönemi olarak geçen Olağanüstü Hal koşullarında önümüze bir anayasa değişikliği paketi dayatıldı.

10 Aralık 2016 tarihinde AKP üyesi 316 milletvekili imzasıyla Türkiye Büyük Millet Meclisi Başkanlığına sunulan, 21 maddelik Anayasa değişikliği paketi, Anayasa Komisyonu`ndan 18 madde olarak çıkmıştır. Komisyonun dokuz gün içinde tüm görüşmeleri tamamlayarak oy çokluğu ile kabul ettiği, Anayasa`nın 58 maddesini değiştiren, 21 maddesini de yürürlükten kaldıran bu torba değişiklik paketi, kamuoyu daha ne getirip ne götürdüğünü tam olarak anlayamadan, yeterince bilgilenemeden TBMM Genel Kurulu`na sunulmuştur.

12 Eylül faşizminin Danışma Meclisi bile TMMOB dahil çeşitli kesimlerin rapor ve görüşlerini değerlendirmeye almış ama bu kez çoğunluğu iktidar milletvekillerinden oluşan Anayasa Komisyonu`nun canlı yayına bile açılmayan görüşmeleri yeterli görülmüştür.

Oysa Anayasa, sadece devletin örgütlenme biçimini değil aynı zamanda bütün yurttaşların temel hak ve özgürlüklerini hukuki güvence altına alan toplumsal içerikli bir metindir. Dolayısıyla Anayasa değişikliği iktidarın oy çokluğuna dayalı basit bir usul işlemi değildir. Demokratik bir anayasa üzerinde, ancak toplumun tüm kesimlerince özgür koşullarda tartışılarak uzlaşılabilir. Bu nedenle hazırlanışı ve değiştirilmesinde açıklık, şeffaflık, katılımcılık ve sağlıklı tartışma zeminleri yaratılması esastır, ancak önümüzdeki değişiklik teklifi bu özelliklerden yoksundur.

Demokratik ülkelerde herhangi bir yasa değişikliğinde bile üniversitelerin, aydınların, demokratik kitle örgütlerinin, meslek kuruluşlarının ve sendikaların görüşleri alınır. Yani konu çoğunluk iradesine indirgenemez. Ülkemizde ise demokrasi seçimlerde oy verme ve TBMM`de temsil edilen siyasal partilerin tartışmasına indirgenmiştir. Anayasa değişikliği çalışmaları, gerçekte, parlamentoda grubu bulunan iki siyasi parti ile sınırlı kalmıştır.  Söz konusu Anayasa değişikliği gerçekleşse bile meşruiyeti tartışma konusu olacak ve yeni toplumsal gerilimlerin kapısını sonuna kadar açacaktır.

Unutulmamalıdır ki, 1982 Anayasası yüzde 92 oranında oy almasına karşın meşruiyet kazanamamıştır. Üstelik temel hak ve özgürlükler halka oylatılarak yok edilmiş, çoğunluk oyu yani "milli irade" yönünden hiçbir sorunu olmasına karşın meşruiyeti hep tartışılmıştır. Tarih göstermiştir ki, "çoğunluk oyu" demokrasilerde tek referans olamaz, olduğunda da onu adı ve içeriği artık demokrasi değildir.

Bu Anayasa değişikliği saray iktidarının totaliter bir tarzda kalıcı kılınmasına hizmet edecektir.

12 Eylül Anayasası kuvvetler ayrılığı ilkesini yürütme lehine bükmüş iken, siyasal iktidara bu güçlü yürütme yetkisi dahi az gelmiş olmalı ki, tüm erkleri tek kişide toplamak istemektedir. Görünen odur ki, cumhuriyet ile hesaplaşılması, demokrasi ve laikliğin tasfiye edilmesi, yoğun dinselleştirme, kısaca toplumun yeniden biçimlendirilmesine hizmet eden düzenlemeler eşliğindeki Anayasa değişikliği ile siyasal rejim değişimi/dönüşümünü tamamlayacak yeni bir dönemece girilmiştir.

Anayasa değişikliği, kamuoyunda bilindiği üzere Cumhurbaşkanına olağanüstü yetkiler öngörmektedir. Ülkemizde yaklaşık 140 yıllık geçmişi bulunan parlamenter sistemin olmazsa olmazı olan kuvvetler ayrılığı ilkesinin yerle bir edileceği, yasama, yürütme ve yargı mekanizmalarının tek kişide toplandığı otoriter-totaliter bir rejime, açık faşizme geçiş söz konusudur.

Halkın temel hak ve özgürlüklerini güvenceye almayan, sosyal hukuk devleti normlarından, hukukun üstünlüğünden ve kuvvetler ayrılığından yoksun, toplumsal, politik örgütlenmelerin hazırlanmasında öncü bir rol üstlenmediği, demokratik koşullarda özgürce tartışılmayan hiçbir anayasa değişikliği girişimi Türkiye`de demokrasinin de "istikrarın" da önünü açamaz. Bu değişikliğin gerçekleşmesi durumunda demokrasinin biçimsel unsurları da yok edilecek, toplum daha büyük yarılmalar yaşayacaktır. Bu gerçeklerden hareketle, anayasa değişikliği teklifi TBMM gündeminden çekilmelidir.

Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği, ardı ardına yaşadığımız katliamlarda genç, yaşlı, çocuk, kadın, sivil, asker, polis binlerce insanımız can verirken, binlerce insanımız yaralanırken; basın yayın organları üzerinde tekel oluşturulmuşken, muhalif kesimler baskı ve şiddetle sindirilmeye çalışılırken, toplumsal kutuplaşmayı artıracak olan Anayasa değişikliği teklifine "HAYIR" demektedir, "HAYIR" diyecektir.

26–29 Mayıs 2016 tarihlerinde yapılan 44. TMMOB Olağan Genel Kurulu Sonuç Bildirisinde belirtildiği üzere, "Mesleki ve toplumsal sorumluluklarını bir bütün olarak gören TMMOB, önümüzdeki çalışma döneminde de, ülkemizi, halkımızı, Birliğimizi, neoliberal ve siyasal İslamcı bir tarzda, kökten bir şekilde dönüştürmeyi amaçlayan "yeni anayasa" ve "başkanlık sistemi"nin karşısında olacak; cumhuriyeti, demokrasiyi, laikliği, barışı, emeği, eşitliği, özgürlüğü, adaleti bir bütün olarak kazanmak için mücadele edecektir."

Emin Koramaz
TMMOB Yönetim Kurulu Başkanı