TMMOB MADEN MÜHENDİSLERİ ODASI ÜYE PROFİLİ ARAŞTIRMASI RAPORU

KURULUŞUMUZUN 67. YILINDA “EMEĞİMİZE MESLEĞİMİZE HAKLARIMIZA SAHİP ÇIKIYORUZ” MADEN VE CEVHER HAZIRLAMA MÜHENDİSLERİNİN ÜCRET VE ÖZLÜK HAKLARI İYİLEŞTİRİLMELİDİR.

Bugün, 20 Aralık Pazartesi. Odamızın kuruluşunun 67. Yıl dönümü. Odamız bu 67 yıllık süre içerisinde, üyelerinden aldığı güçle mesleki ve toplumsal görevlerini kesintisiz devam ettirmeye çalışmış, her platformda maden ve cevher hazırlama mühendislerinin yaşadığı sorunları dile getirerek çözüm önerileri geliştirmiş, bu çözüm önerilerin yaşama geçirilmesi için var gücüyle çalışmıştır. Odamız, bundan sonra da üzerine düşen sorumlulukları aksatmaksızın yerine getirmek için elinden geleni yapacak, siz değerli üyelerimizin katkılarıyla bunu başaracaktır.

Odamız, varlık nedeni olan üyelerinin, meslektaşlarının mesleki, özlük ve ekonomik sorunlarının giderilmesi konusunda da yoğun çaba sarf etmektedir. Bu anlamda 8 - 22 Haziran 2021 tarihleri arasını kapsayan dönemde maden ve cevher hazırlama mühendislerinin mesleki, özlük ve ekonomik durumlarının ortaya çıkartılması, sorunlarının saptanması ve çözüm önerilerini geliştirilebilmesi amacıyla “TMMOB Maden Mühendisleri Odası Genel Üye Anketi” gerçekleştirilmiştir. Anket; Oda üyesi olsun ya da olmasın, fiilen madencilik sektöründe çalışsın ya da çalışmasın, tüm maden mühendisleri ve cevher hazırlama mühendislerinin:

• Genel profilinin belirlenmesi,
• Çalışma koşullarının belirlenmesi,
• İş yaşamlarında yaşadıkları zorlukların ve beklentilerinin belirlenmesi,
• Sosyal koşullarının ve olanaklarının belirlenmesi,
• Odamızla olan ilişkilerinin ve Odamızdan beklentilerinin belirlenmesi

Amacıyla düzenlenmiştir.

Ankete 765 üyemiz katılarak kendilerine yöneltilen soruları yanıtlamışlardır. Anketten elde edilen güncel veriler Oda Yönetim Kurulunun katkılarıyla Dr. Mustafa Kemal Coşkun tarafından değerlendirilmiştir. Ortaya çıkan Rapor bir broşür olarak siz değerli üyelerimizle  ve kamuoyu ile paylaşılmıştır.

Raporda öne çıkan konular maddeler halinde aşağıda özetlenmiştir:

• Maden mühendisleri arasında işsizlik oranı %11’dir. Bu oran üniversite eğitiminde plansızlığın ve istihdam politikası olmamasının sonucu olarak görülebilir.
• İşsizlikle beraber alan dışı çalışmayı da dikkate aldığımızda maden mühendislerinin %27’si sektörde faaliyet yürütememektedir.
• Maden mühendislerinin sadece %30’u hiç işsiz kalmadığını belirtmektedir, dolayısıyla neredeyse dörtte üçü en az bir kez işsiz kalmıştır. Üç ya da daha fazla kez işsiz kaldığını belirtenlerin oranı %22’dir.
• İşsiz olup halen iş arayan mühendislerin %45,5’i bir yıldan fazla bir zamandır, %35’i 1-6 aydan beri ve %19,5’i 6-12 aydır iş aramaktadır. Dolayısıyla iş bulmanın oldukça uzun sürdüğünü söylemek yanlış olmayacaktır.
• Mezuniyet yılı ile işsiz kalma arasında önemli bir ilişki bulunmaktadır, nitekim yeni mezunların işsiz kalma durumu giderek artmaktadır.
• Meslekte iş değiştirme oranı oldukça yüksektir. Üç yıl ve daha az süre içerisinde bir ya da birkaç kez iş değiştirdiğini belirtenlerin oranı %45,4’tür.
• Maden mühendislerinin %36,6’sı haftada 45 saatten fazla çalışıyor. Yani maden mühendislerinde aşırı çalıştırma ve iş yükü oranı yüksektir. Bu durum özellikle küçük ve orta ölçekli işyerlerinde yaygın.
• Maden mühendislerinin yaklaşık %80’i herhangi bir nedenle işiyle ilgili bir kaygıya sahiptir. Herhangi bir nedenle işten çıkarılacağından/işsiz kalacağından kaygı duyanların oranı %40’a ulaşıyor. Ayrıca, genç mühendisler daha ileri yaştaki mühendislere göre bu konuda daha kaygılı. Özelleştirmelerin, güvencesiz çalışmanın, esnek çalışmanın vb. yaygınlaşması bu kaygının artmasına neden oluyor gibi görünüyor.
• Mühendislerin %70’i aldıkları maaşın yaptıkları işin karşılığı olmadığını düşünüyor. Genç mühendislerde bu oran daha yüksek.
• Maden mühendisleri içerisinde kadın mühendis sayıları giderek artmakta olmasına rağmen kadın maden mühendisi oranı hala oldukça düşüktür (%13,6).
• Maden mühendislerinin yarıya yakını, üniversite eğitiminde pratik/uygulama eksikliği hissettiklerini belirtmektedir. Yani mühendisler, eğitimini aldıkları alanda çok fazla uygulama ve pratik yapamadan iş hayatına başlamaktadır.
• Bu çerçevede mesleğe yeni başlayanlar, meslekte uzun süredir çalışanlara göre mesleki dayanışma eksikliğini daha fazla yaşamaktadır.
• Maden mühendislerinin iş tatmini açısından öne çıkardığı en önemli üç unsur, ücret, işyerinde adil koşulların oluşturulması (liyakat, eşit işe eşit ücret gibi) ve iş güvencesinin olmasıdır.
• Maden mühendisleri en fazla işyerindeki koşullar, alınan ücret ve sağlanan refah düzeyi, iş bulma olanakları, mesleğin giderek önemini yitirmesi ve mesleki uygulamaların tatmin edici olmamasından dolayı hayal kırıklığı yaşadıklarını belirtmektedir. Ayrıca daha genç mühendisler (özellikle 26-45 yaş aralığı); para kazanma olanakları ve mesleğin sağladığı refah düzeyi, meslek topluluğu ile ilişkiler, çalışılan işyerindeki koşullar, mesleğin toplumdaki saygınlığı ve iş bulma olanakları açısından daha ileri yaş grubundakilere göre daha fazla düş kırıklığına uğradığını belirtmektedir.
• Elde edilen verilere göre maden mühendisleri sıklıkla mobbing ile karşılaşmakta, olumsuz çalışma koşullarına ve düşük ücrete maruz bırakılmakta ve aşırı/uzun saatler çalışmak zorunda kalmaktadır.
• Daha genç yaştaki mühendislerin daha ileri yaşlardaki mühendislere göre özel bir şirkette çalışma oranı yükseliyor, buna karşılık kamuda çalışma oranı düşüyor. Bunun önemli bir nedeni kamuda istihdam kamu yatırımları giderek azalıyor.
• Maden mühendislerinin sadece beşte biri yeterli bir yaşam standardına sahip olduğunu düşünüyor. Yeterli bir sosyal hayatı olduğunu belirtenlerin oranı çok daha düşük. Ayrıca, mesleğe daha geç başlayan genç maden mühendisleri daha erken başlayan ileri yaşlardaki mühendislere göre yaşam standardından ve sosyal hayattan daha az memnun.
• Mühendislerin yarıdan biraz fazlası (%53) mesleki saygınlık ve özlük hakları bakımından geçen beş yıl içerisinde kötüye gittiğini düşünüyor. %52’si gelecekte de kötüye gideceğini düşünmektedir.
• Sendikalı olarak çalışan maden mühendislerinin oranı sadece %9,8’dir. Sendikalaşmanın çok düşük olması, sendikanın yapacağı görevlerin Oda’ya yüklenmesine neden olmaktadır.
• Mühendislerin çoğunluğu Maden Mühendisleri Odasını bilimsel ve teknik içerik üretme konusunda (yayın, kongre, eğitim vb.) uzmanlık alanında kamuoyunu bilgilendirmede başarılı görmektedir.

Tüm bu veriler ışığında, Odamızın 67. Kuruluş yıldönümü vesilesiyle “TMMOB Maden Mühendisleri Odası Genel Üye Anketi Değerlendirme Raporu”nu kamuoyu ve meslektaşlarımızla paylaşıyor, Raporda verilerle ortaya konulan maden ve cevher hazırlama mühendislerinin işsizlik sorununun çözülmesini, ücret, özlük hakları ve sosyal haklarının iyileştirilmesini talep ediyoruz.

Üyelerimizle birlikte nice 67 yıllara…

Saygılarımızla.

TMMOB Maden Mühendisleri Odası
Yönetim Kurulu
20 Aralık 2021, Ankara

Dosyalar