X. Bölgesel Kaya Mekaniği Sempozyumu Başladı.
ODTÜ Maden Mühendisliği Bölümü ve Türk Ulusal Kaya Mekaniği Derneği tarafından düzenlenen X. Bölgesel Kaya Mekaniği Sempozyumu, 8-9 Aralık 2011 tarihlerinde ODTÜ Kültür Kongre Merkezinde yapılmaktadır. İki gün sürecek ve konuyla ilgili bildirilerin sunulacağı Sempozyuma, Odamız adına Oda Başkanımız Mehmet TORUN katılmıştır.
Mehmet TORUN tarafından açılışta bir konuşma yapılarak Odamız görüşleri aktarılmış ve bu alanda çalışma yapan meslektaşımız Prof. Dr. Günhan PAŞAMEHMETOĞLU‘na ödül verilmiştir.
Oda Başkanımız Mehmet TORUN‘un sempozyum açılış konuşması;
Sanayileşme, kentleşme, konut ihtiyacı, altyapı çalışmaları ve ülkemizin deprem kuşağı üzerinde yer alması nedeniyle yer seçimi, zemin özelliklerinin belirlenmesi, uygun malzeme seçimi ile üst yapının bunlara uygun tasarımı ve inşası hayati önem taşımaktadır. Bütün bu faaliyetlerin her aşamasında bilimsel çalışmalar önem kazanmaktadır.
Odamız; kendi meslek alanlarımız üzerinden yola çıkarak bilimsel ve pratik çalışmalar yürütmektedir. Bu çalışmalarda, aldığımız lisans eğitimleri ve pratik uygulamalar maden mühendislerinde önemli birikim oluşturmuştur. Değişik proje aşamalarında; genel planlama, ön fizibilite, fizibilite, uygulama, işletme ve denetim aşamaları takip edilerek süreç, inşa öncesi, inşa sırası ve inşa sonrası olmak üzere planlanmakta ve uygulanmaktadır. Bütün bu aşamaların tamamı mühendislik çalışmaları olup, çok disiplinli çalışmayı ve ortak organizasyonu gerektirmektedir.
Toprak ve kaya herhangi bir zemin üzerinde bir yapı tasarımında, ortaya çıkacak mühendislik problemlerinin çözümü, karar verme ve yorum yapma işlemlerinden oluşmaktadır. Bu işlemlere yer araştırmaları adı verilmektedir. Yer araştırmaları genellikle bir ekip çalışması olup, karar verme ve yorumlama işlemlerinden önce veriler toplanmalı, kabuller yapılmalı ve her türlü konuda uzlaşılmalıdır. Zemin şartları ve bu şartlara uygun emniyetli, verimli ve ekonomik bir üst yapı tasarımı yapabilmek için, birbirleriyle çok iyi koordine olan, konularında uzman İnşaat mühendisi, Jeoloji Mühendisi, Jeofizik Mühendisi ile Kaya Mekaniği ve Kazı Mekaniği konularında uzman Maden Mühendisinden oluşan bir ekip gereklidir. Yer araştırmaları, uzmanlık ve ekip çalışması gerektirdiği için dört meslek disiplininin (İnşaat, Maden, Jeoloji ve Jeofizik) özellikle Kaya ve Zemin Mekaniği konularında uzmanlaşmış mühendisler tarafından yürütülmesi çok doğru bir yaklaşım olacaktır. Eğer bir kaya zemin söz konusu ise, bu tür zeminlerde yapılacak temelin tanımlanması ve tasarım çalışmalarında en uygun Kaya Mekaniği prensipleri uygulanmalıdır. Maden Mühendisliği eğitiminde, oldukça detaylı bir şekilde Kaya Mekaniği dersi okutulmaktadır. Maden Mühendisleri aldıkları eğitim gereği ;
- Laboratuar ve arazi deneyleri (özellikle kaya zeminlerde),
- Her türlü zeminde oluşturulan şev/yamaç stabilite çalışmaları,
- Zeminlerin mühendislik tanımlanması,
- Nümerik modelleme, alanlarında görev almaktadır.
Bu değerlendirmeler ışığında zemin etüdü konusunda yetkin dört mühendislik disiplininin (İnşaat, Maden, Jeoloji, Jeofizik) birlikte çalışması oldukça önemlidir.
Karayolları, Demiryolları projelerinde ve kentsel ulaşım için metro çalışmaları, baraj, santral gibi yerüstü tesisleri, yeraltı santralleri, sığınak, depo gibi yeraltı yapılarının inşasında, proje çalışmalarından başlayarak üretim aşaması ve sonrasında işin özelliğine bağlı olarak maden mühendisleri de görev alıp, sorumluluk üstlenmektedir. Bu çalışmalar; yer seçimi, zemin cinsi tayini ve zeminin davranış özelliklerinin belirlenmesi, kazı ve şev stabilitesi, döküm yığınının duraylılık çalışmaları, kayaçların kesilebilirlik ve mekanik özelliklerinin tespiti, tünel-metro açıklıklarının kazı ve tasarımıdır. Madencilikle bire bir ilişkili olan bu çalışmalar maden mühendislerinin çalışma alanları içerisinde yer almaktadır. Bunların dışında altyapı ve üstyapı inşasında kullanılan agrega ve yapı taşlarının kalitesinin tespiti ve üretimi ise, bire bir maden mühendislerinin uzmanlık ve çalışma alanıdır.
Sonuç olarak Odamız, belirttiğimiz çalışmalara katkı koymayı ve diğer meslek disiplinleriyle ortaklaşmayı önemsemektedir. Çünkü, ülkemizin sorunlarının çözümü ancak bu sayede kolaylaşacak ve hızlanacaktır. Meslek alanlarımız içerisinde yer alan kaya mekaniği konusunda da çalışmalar yapmakta ve Kaya Mekaniği Derneği ile ortak bilimsel çalışmalar yapmayı önemli görmektedir.
Sözlerimi bitirirken; bu konularda bilgi üretilmesine olanak sağlayan Ulusal Kaya Mekaniği Derneği yöneticilerini çalışmalarından dolayı kutluyor, X. Bölgesel Kaya Mekaniği Sempozyumunun Ülkemize ve bilim camiasına faydalı olacağına inanıyor, emeği geçen katkı koyan tüm kurum ve kuruluşlara teşekkür ediyorum.